Davul vurularak çalınan bir musiki aletidir. Pek çok
tipleri, çeşitli büyüklükte olanları vardır. Türk halk musikisinde davul, zurna
ile birlikte kullanılmaktadır. Türk asker musikisinde de davulun çeşitleri
kullanılmıştır.
Türk musikisinde davul yerine daha gelişmiş bir alet olan
kudüm, davulun yerini tutmaktadır. Bugün kullanılan davulların ise birçok
çeşidi bulunmaktadır. Davulda kasnak denilen tahta bir çember üzerine işlenmiş
kuzu derisi gerilmiştir.
Sağ eldeki tokmak, sol eldeki ince çubuk değnekle her iki
taraftan gergin derilere burularak çalınan davul, diğer çalgılara tempo
tutmakta kullanılır. Ekseriya zurna ile birlikte kullanılmaktadır.
Eski dönemlerde ve günümüzde ekseri yerlerde ramazan
gecelerinde sahura kaldırmak için davul çalınmaktadır. Köy düğünlerinin
vazgeçilmez çalgısı olarak da bilinen davulu her zaman görmek mümkündür.
Davul Çeşitleri Nelerdir?
En basit çalgılardan biri olan davul, iki temel parçadan
oluşmaktadır. Bunlardan biri boru ya da silindiri andıran kasnaktır. Kasnak
genellikle tahta ya da metal olmaktadır. ikincisi kasnak gövdenin bir ya da iki
yüzeyine gerilerek geçirilen ince dana derisi veya benzeri esnek bir
malzemedir.
Gerilen bu malzemeye “davul derisi” denmektedir. Davul
derisine elle ya da sopayla vurularak çalınır. Bu sopaya davul tokmağı
denmektedir. Eskiden basit şekilde yapılan ve sadece ritim tutmak için çalınan
davulun artık belirli nota ya da tonlarda ses çıkarabilen çeşitleri de
bulunmaktadır.
Modern orkestralarda kullanılan tibal ya da timpani bu türdendir.
Bu çalgılar akort edilerek yüksek ya da yumuşak tonlarda çalınabilmektedir.
Timballer
Bakır ya da pirinçten yapılma yarı küre biçiminde
davullardır. Davul derisi olarak kurutulmuş dana derisi veya plastik
kullanılmaktadır. Çalgı derisi kelebek vidalarla veya pedallarla gerilip
gevşetilerek akort edilmektedir. Bir orkestrada değişik boyutlarda iki, üç ya
da daha çok timbal kullanılmaktadır.
Bongo
Akort edilebilen bir davul çeşididir, ancak ses değişimleri
daha az belirgindir. Bongolar, küçük kovaya benzemekte ve dans orkestralarında
çalınmaktadır. Genellikle çift kullanılan bongo dizler arasında tutularak elle
ya da parmaklarla vurularak çalınır. Bongonun Afrika kökenli olduğu
düşünülmektedir.
Konga
Afrika kökenli başka bir davuldur. Büyük ve silindir
biçiminde bir çalgı olan konga, hem Amerika Yerlileri hem de Siyah Afrikalılar
tarafından haberleşme davulu olarak kullanılmaktadır. Tamtam adı verilen bu
çalgı genellikle elle çalınır.
Bas Davul
En büyük davul olan bas davulun çapı oldukça geniştir. İçi
boş silindir biçiminde, tahtadan bir gövdeye sahiptir. Davul derisi gövdenin ya
bir yüzeyine ya da her iki yüzeyine birden gerilmektedir. Bas davullar perdesi
belirsiz, derin, gümbürtülü bir ses çıkartmaktadır.
Gök gürültüsü veya top ateşi gibi bazı etkiler yaratmak için
de kullanılan bas davul, askeri bandolarda da kullanılmakta ve çok ağır olduğu
için özel bir taşıyıcının üzerine oturtulmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder