Ney Çalgı Aleti Nasıl Kullanılır?

Ney üflemeli bir çalgıdır. Kaşgarlı Mahmut, Divan-ı Lügati't Türk adlı eserinde, askerler için ölüm, erdem ve acıları anlatan törenlerde kullanıldığı aktarılmıştır.
Sümer toplumunda MÖ 5000 yıllarından itibaren kullanıldığı sanılmaktadır. Bu çalgıya ait en eski bulgulardan biri ise MÖ 3000-2800 yıllarından kalan bugün Amerika'da Philadelphia Üniversitesi Müzesinde yer alan Ney'dir.
O dönemlerde Ney'in dinsel törenlerde kullanıldığı sanılmaktadır. Günümüz de ise Ney, Türk sazı olarak anılmakla birlikte tasavvuf müziğinin de bir simgesi haline gelmiştir.
Müzik aletleri için kullanılan çalmak yerinde Ney için üfleme tabiri kullanılması daha doğrudur. Burada üflemenin mecazi bir anlamı bulunur. İslam'da Allah'ın insanı yaratırken ruha üflemiş olmasından alınır.

Ney Yapımı

Bir çeşit budaklı kamıştan yapılan Ney, Türkçede Kargı denilen kamışın Latince İsmi Arundo Donax'tır. Türkiye'de Akdeniz, Ege ve Güneydoğu bölgelerinde yetişmektedir. Mısır Suriye ve Kuzey Kıbrıs'ta da Neylik kamış toplanır.

Çeşitli boylarda olan Ney, dokuz boğumdan oluşmaktadır. Eski dönemde Ney'e eklenmiş ve üflemeyi kolaylaştıran başpare; manda boynuzu, fildişi, şimşir gibi bazı sert ağaçlardan yapılmaktadır. Son zamanlarda yaygınlaşan delrin denilen bir cins ser plastikten de yapılmaktadır.

Ney Bakımı ve Koruması

Doğal ve hassas bir malzeme olan kamıştan yapıldığı için uzun ömürlülüğü ve verimliliği açısından bakımı ve korunması çok önemlidir. Ani sıcaklık değişimlerinden, çok soğuk ve çok sıcak ortamlardan korunmalıdır.

Ağız temizliğine de çok önem verilmelidir. Ney'in bir diğer düşmanı da nemdir. Ney'in bakımında önemli noktalardan biri de yağlanmasıdır.